De eerste burcht die, door de graven van Vlaanderen, in Gent werd opgericht dateerde waarschijnlijk uit het begin van de 10de eeuw en lag toen op een eilandje, buiten de nog erg kleine Arteveldestad. De stad Gent zelf was wel ouder; zij ontstond in de eerste eeuw van onze jaartelling, onder de Romeinse overheersing, en heette toen Ganda.

De burcht werd gebouwd in opdracht van Boudewijn II, graaf van Vlaanderen († 918), en diende als versterking tegen de gevreesde Noormannen. Arnulf 1, graaf van Vlaanderen, herbouwde en hernieuwde — voor 939 — het bestaande complex dat «novum castellum» gedoopt werd.

Het bestond uit voornamelijk losstaande gebouwen: een grote tiendenschuur (met diverse voorraadkamers); de grafelijke kanselarij; de huisvesting voor het garnizoen van de burcht en de woningen voor de talrijke ambtenaren van het graafschap. Een gerechtszaal werd toen nog niet voorzien omdat de rechtspraken vroeger steeds in open lucht gebeurden, gezien God als getuige werd geroepen. Onder de huidige donjon werd op het eind van de 11de eeuw — in opdracht van Robrecht de Fries — een ruim zaalgebouw gebouwd van 33 op 18,8 meter met twee meter dikke muren. In die periode ontstond tevens de defensiewal die de gebouwen omringt.

(fragment pagina 89):

…
Van de 14de eeuw af  bouwden de Vlaamse graven — boven een uitgebreid net van plaatselijke rechtbanken en leenhoven — geleidelijk aan een vorstelijk gerechtshof dat, tot aan de Franse Revolutie, gecentraliseerd bleef in het Gravensteen. Bij dit gerechtshof, waarvan de bevoegdheid zich uitstrekte over het ganse graafschap Vlaanderen konden zij, die door een lager gerechtshof reeds gevonnist waren in hoger beroep gaan.
Bij verhoringen en rechtspraak hoorden een aantal onafscheidelijke attributen. Het Gravensteen was dan ook uitgerust met folterkamers, kerkers, een vergeetput, enz.

Terdoodveroordeelden werden van het leven beroofd door één der gerechtszwaarden van de beul, door verhanging of door verbranding en van de daarvoor benodigde attributen is er in het Gravensteenmuseum nog een groot aantal bewaard gebleven en te bekijken. Het is trouwens dé belangrijkste verzameling op dit gebied die men in ons land kan vinden en bevat folter- en marteltuigen uit de 15de tot de 19de eeuw.
…

Lees verder in “Van Kasteel naar Kasteel deel 5″ door Paul Arren.

Lovendegem, op een tiental kilometer ten westen van Gent gelegen, kreeg met de gemeentefusie van 1977 Vinderhoute toegevoegd. Op het grondgebied van Lovendegem, dat reeds in 1190 vermeld werd als Lovendenghien, komt nog een tiental kastelen en landhuizen voor, w.o. het kasteel van Lovendegem, waar we nu kennis mee maken.

In het centrum van Lovendegem — vermoedelijk op de plaats van een 11de-eeuws bedehuis — staat de Sint-Martinuskerk uit de 15de eeuw — die in de 16de eeuw grotendeels verwoest werd door de Geuzen. Naar ontwerp van de bouwmeesters Jan en Robrecht Persyns werd de kerk in 1616 gerestaureerd, waarna ze in 1767 en nogmaals in 1822 vergroot werd. In 1896-97 werd de Sint-Martinuskerk haast volkomen neogotisch herbouwd.

Vlakbij de kerk geeft een lange dreef toegang tot het kasteel. Deze imposante eikendreef werd — bij K.B. van 3 maart 1978 — beschermd als waardevol landschap.

Van de heerlijkheid Lovendegem werden in de leenroerige tijd 22 achterlenen gehouden, waarvan er acht belast waren met een gewapende ruiter, die zijn leenheer — gedurende de periode dat die de landsvorst in tijd van oorlog vergezelde — moest dienen.

Andere achterlenen moesten — eveneens in oorlogstijden — een schildwacht leveren op het heerlijke kasteel. Het “Leenboek der burchtgravij van Gent” vermeldt o.a. :

“. . . Dees leen es gehouden, te helpen, bewaeren mynsheeren huus tot Lovendeghem, den tyt van oorloge               binnen Vlaenderen … “.

Lees verder in “Van Kasteel naar Kasteel deel 10″ door Paul Arren.