Kasteel Achtendries kan men bewonderen in Oostakker. Oostakker is gekend als bedevaartoord van O.-L.-Vrouw, gesticht door markiezin de Courtebourne, in het park van haar kasteel Slotendries. Dit kasteel werd ca. 1800 in classicistische stijl gebouwd op de plaats waar eertijds het – historisch belangrijke – omwalde “Hof te Sloten” stond.

Na de mirakuleuze genezing van Pieter de Rudder – op 7 april 1875 – verkreeg de plaats grote vermaardheid als het bedevaartoord van O.-L.-Vrouw van Lourdes-Oostakker (het Vlaamse Lourdes !). De Lourdesgrot dateert uit 1873 en de ommegang en speciale toegangsweg werden in 1874 aangelegd. De driebeukige, neogotische O.-L.-Vrouw van Lourdeskerk (1875-1876), naar ontwerp van architekt E. Van Hoecke-Peeters (met aanpassingen door baron Jean de Béthune), werd op 4 juni 1924 verheven tot basiliek. Voor het neogotische interieur ….

…

In 1539 kwamen de Gentenaars in opstand tegen keizer Karel V, maar de keizer viel – op 30 april 1540 – met groot machtsvertoon Gent binnen. De Gentse leiders werden opgepakt en veroordeeld. De Arteveldestad verloor al haar rechten, costuymen, privileges, enz. en alle van Gent afhankelijke gebieden (Aalst, Ninove, het Land van Waas, enz.) werden ontvoogd. Bovendien moesten de Gentenaren onmiddellijk een boete van honderdvijftigduizend florijnen betalen plus een eeuwigdurende jaarlijkse boete van zesduizend florijnen. De keizer liet de Sint-Baafsabdij slopen om er een dwangburcht tegen Gent op te richten. Dat was voor Gent de ….

In 1833 werd het kasteeldomein Achtendries aangekocht door de Gentse koopman Alphonse Morel, zoon van Joseph-Louis Morel (1757-1820) en van Marie-Jeanne-Ignace Stevens. De nieuwe eigenaar was een telg uit een familie die in de 16de eeuw vanuit Rijsel naar Gent trok.

Alphonse-Antoine Morel (Gent 9 september 1795 – Oostakker 21 augustus 1874), voorzitter van de Rechtbank van Eerste Aanleg te Gent; enz., huwde – in Gent op 20 april 1829 – met Marie- Thérèse Bosschaerts (Gent 9 december 1807 – aldaar 20 december 1875), dochter van … lees verder in Deel 11 “Van Kasteel naar Kasteel” door Paul Arren

Het echtpaar Schotte-d’Amezaga had één zoon, Charles-Albert, die opvolgde als heer van Archennes.

Charles-Albert-Lamoral Schotte (° Leuven 14 juli 1745), burggraaf van Sint-Winoksbergen; heer van Archennes; enz., huwde – in januari 1765 – met Marie-Anne-Antoinette de Fusco de Mataloni (1748-1768), énige dochter van Pierre-Eugène de Fusco de Mataloni (telg uit een Napolitaanse familie) en van Anne-Philippine van de Berghe de Limminghe.

Een zoon uit de echtverbintenis Schotte-de Fusco de Mataloni, Charles-Alexander-François, baron Schotte (1768-1801), werd de laatste heer van Archennes tijdens het Ancien Régime. Hij huwde in 1791 met Madeleine Roose de Baisy (1772-1823), maar dit huwelijk bleef kinderloos. Baron Charles Schotte speelde al zijn bezittingen door aan zijn echtgenote die, op haar beurt, alles aan haar jongere zus Jeanne legateerde.

…/…

Het kasteeldomein werd van 1879 tot 1892 verhuurd aan Léon, baron de Terwangne (1839-1907), gehuwd met Elisa-Cécile Pinson (1846-1902), die een broer was van  barones Emma de Terwangne. Daarna werd het kasteelgoed verkocht aan Camille-Isabelle Mastraeten (1838-1916), douairière van Isidore Jullien († 1885), die het eigendom op 27 november 1899 verkocht aan Eugène Bauchau, zevende van elf kinderen van Eugène (genoemd Amand)-Joseph-François-Amand Bauchau.

Het kasteel van Archennes, in het centrum en achter de kerk gelegen, is privé- bezit en niet toegankelijk voor bezoekers. Vanop de openbare weg kan men een glimp opvangen van het prachtig bouwwerk. …/…

Lees voor meer details in deel 11 “Van Kasteel naar Kasteel” door Paul Arren.

…/… In 1096 nam Wouter van Nevele deel aan de Eerste Kruistocht naar het Heilig Land (1096-1099), en in 1181 werd Gilbert van Nevele — door Filips van den Elzas, graaf van Vlaanderen — gelauwerd, voor bewezen diensten.

In opdracht van Gwyde van Dampierre, graaf van Vlaanderen, legde Walter van Nevele in 1295 de grenzen vast tussen Henegouwen en Namen.

Margaretha van Nevele, énige erfgename van het eerste huis van Nevele, trouwde — in het begin van de 14de eeuw — met ridder Jean de Longueval, heer van Ham, enz., waardoor de familie de Longueval op Ooidonk kwam.

Margaretha de Longueval, énige dochter en erfgename van Jean de Longueval, huwde met Jan van Gistel, heer van Woestijne, waardoor de familie van Gistel het beheer over de heerlijkeid verkreeg. Niet lang echter, want de énige dochter van Jan van Gistel huwde in 1346 met Jan van Fosseux, goeverneur van Artezië; enz., en droeg al haar bezittingen — waaronder Ooidonk — over aan haar gemaal.

In 1425 ging Ooidonk, door het huwelijk van Joanna de Fosseux met Jan II de Montmorency, in het illustere huis de Montmorency over en …..

…/…

Het kasteel

Tijdens de oorlogen tussen Maximiliaan van Oostenrijk en de Vlaamse steden werd Ooidonk, in 1498, door de Witte Kaproenen verwoest (met uitzondering van de vier hoektorens). In 1500 werd het kasteel door de toenmalige eigenaar, Filips de Montmorency, heropgebouwd.

Op 18 juli 1579 werd het kasteel door de Gentse Geuzen ingenomen, geplunderd en in brand gestoken; en weer ontsnapten de vier hoektorens aan de vernieling. Eléonore de Montmorency zag zich in 1595 verplicht de ruïne te verkopen, door gebrek aan middelen voor de heropbouw. Koper en nieuwe eigenaar werd Maarten della Faille die het kasteel onmiddellijk heropbouwde zoals we het nu nog kunnen zien.

Op 2 oktober 1645 werd Ooidonk andermaal geplunderd door de troepen van Frederik-Hendrik, prins van Oranje; graaf van Nassau; stadhouder van Holland, Zeeland, Utrecht, Gelderland en Overijssel; enz., maar ditmaal bleef het kasteel …/…

Het prachtige kasteel is omgeven door een brede en diepe slotgracht en is alleen bereikbaar via een — nog bestaande — ophaalbrug.

Kasteel Ooidonk, gelegen in een uitgestrekt landgoed van 300 ha — waarvan 45 ha park en vijvers — is in de zomermaanden toegankelijk voor bezoekers.

(Alle foto’s : met dank aan Juan, graaf t’Kint de Roodenbeke)

Het kasteel van Wissekerke, het oude schepenhuis, de schandpaal, galg en banmolen, zijn een merkwaardig stuk middeleeuwse geschiedenis.

Niet ver van de vierschaar stond de schandpaal op een openbare plaats nabij de kerk. Daaraan werden de veroordeelden in kleine delicten tentoongesteld. De galg, waaraan de veroordeelden in zware kriminele zaken werden gehangen, stond vroeger aan de Hoogpoort, buiten in het veld. Dichtbij deze galg stond de molen, in 1585 door Servaas van Steelant gekocht voor 1.500 gulden van de graaf van Egmond. Die molen staat als «Galgenbergmolen» op de oude kaarten aangegeven.

De talrijke Romeinse vondsten te Bazel gedaan doen het bestaan vermoeden van een Romeins «oppidum», een kleine verschansing, opgebouwd als verdediging van de Romeinse heirbaan. In de IVde eeuw werden de Romeinen in onze streken verdreven door de Salische Franken, die zich op de villa’s van de Gallo-Romeinen vestigden. Zij vormden hun «sali» of grensposten op de plaats van de Romeinse staties. De natuurlijke grondhoogte van de kasteelgrond, 20 meter boven zeespiegel en Scheldebedding, was een ideale plaats voor een Frankische villa. Het was ook helemaal niet moeilijk deze te omringen met wallen en van een verdediging te voorzien. …/…

Zeelandse families als Schouthete, van Zuylen, van Vaernewyck, van Voorhout, e.a. hadden zich ondertussen al in het Land van Waas gevestigd. De ridderfamilie van Wissekerke te Bazel vond eveneens haar oorsprong in Zeeland; het was immers in deze Hollandse gemeente op het eiland Noord-Beveland dat zij haar leenrechterlijke macht uitoefende. Wanneer deze familie naar Bazel kwam is echter niet geweten. In 1344 ontmoeten we dan Clais van Barsele en zijn zoon Wolfaert, die zich vestigden op een landgoed nabij Gent en ook te Borssele in Zeeland. In 1280 werd deze Wolfaert van Borssele de tweede heer van Vere. Zijn zoon Jan van Borssele volgde hem op, maar werd te Delft vermoord.

In 1353 is er sprake van Henricus van Wissekerke die huwt met Jacoba van de Staepele. In 1400 is het zijn zoon Jan en later diens zoon, die kinderloos zal overlijden, die in de oude akten opduiken. Henricus was een zoon van Florens van Barsele en Gertrudis van Borssele …/…

Filip de Recourt de Lens et de Licques, baron van Wissekerke, enz., bekwam op 6 februari 1670 van koning Karel II de titel van graaf van Rupelmonde. Hij huwde op 21 april 1677 met Maria-Anna-Eusebia de Truchses (Truxis), geboren gravin van Waldburg-Wolfsegg, die op 3 november 1707 zou overlijden. Filip verbleef op het kasteel van Rupelmonde en liet Wissekerke aan zijn enige zoon Maximiliaan-Filip-Jozef-Eugeen, in 1705 gehuwd met Maria-Margaretha-Elisabeth d’Alègre.

Filip overleed op 28 augustus 1682 en Maximiliaan-Filip sneuvelde op 10 december 1710 op het slagveld van Villa-Viciosa, waarna hij werd opgevolgd door zijn enige zoon Ivo.
Ivo-Maria-Jozef de Recourt de Lens et de Licques, in 1731 gehuwd met Maria-Christina de Grammont (of Grandmont) sneuvelde in Beieren, in de slag van Pfaffenhoven, op 15 april 1745. Hij was de laatste mannelijke telg van zijn familie, want zijn zoon, Lodewijk, geboren op 24 april 1740, was vóór hem overleden. Maria-Christina de Grammont trad na de dood van haar echtgenoot in het klooster der Karmelietessen te Parijs.

Door het uitsterven van deze stam der familie de Recourt vervielen ….. /…

Het kasteel van Wissekerke blijft één der merkwaardigste en mooiste gebouwen uit het leenroerig tijdperk, een stille getuige van middeleeuwse zuivere Vlaamse gotiek, zich bewust van zijn sterkte, die de eeuwen wist te trotseren.

Naast de wallen, als een afsluiting links en rechts van de voorkoer, stonden de stallingen en de schuren, daar stond het «Spycker».

In 1562 verkreeg Servaas van Steelant van de bisschop van Gent een kapelnij ter ere van Sint-Servatius: «toegestaen met een H. Misse te doen in thuysse van Wissekercke». Sedert die tijd bleef de kapel behouden op het kasteel. Bij een latere restauratie kreeg deze kapel een uiterlijk religieus karakter door toevoeging van drie brandglazen in vlamgotiek.

Op 29 oktober 1583 werd het kasteel zwaar beschadigd. Het werd bewoond door de grootbaljuw Servaas van Steelant toen de legers van Marnix van St.-Aldegonde, langs de Schelde om, de versterking van Rupelmonde aanvielen. Toen Marnix zag dat hij Wissekerke niet kon innemen voerde hij karrevrachten stro aan en stak het kasteel in brand. De gehele linkervleugel brandde uit en ook de ophaalbrug werd vernield, Op dezelfde dag staken de soldaten ook het Schepenhuis van Bazel in brand, dat eveneens gedeeltelijk werd verwoest. De ijzeren ankers die men op de zijgevel ziet, duiden op het herstel van het huis : 1583-1590.

Lees alles over kasteel Wissekerke in deel 1 “Van Kasteel naar Kasteel” door Paul Arren

Belevenis van auteur Paul Arren die een 500-tal kastelen van België beschreef in een boekenreeks van 11 delen genaamd “Van Kasteel naar Kasteel” :
 

Het Steen in de burcht

Geen enkel ander monument in Antwerpen is zó nauw met de vroegste geschiedenis van de stad verbonden als het Steen. De Scheldeburcht vormt met Brabo, de katedraal en het stadhuis de symbolen van de Sinjorenstad.

De oudste vermelding van de Antwerpse vesting dateert uit het jaar 693 en toen werd Rohingus genoemd als gezagvoerder van het «castrum Antwerpsis super fluvium Scalde». In 836 voeren de Noormannen de Schelde af en werd de Antwerpse burcht volledig verwoest.

De Antwerpse burcht ontstond op een schiereiland dat eertijds een paar honderd meter in de Schelde lag. In de 19de eeuw verdween dit schiereiland volledig bij de rechttrekking van de nieuwe Scheldekaaien in 1883.

Het Steen als gevangenis

Het Steen als museum

Het fraaie kasteeltje Hof ter Kruisen staat in Kaprijke, één der oudste gemeenten van Oost-Vlaanderen – reeds vermeld in de negende eeuw – maar vermoedelijk gesticht door de Romeinen, die de plaats “Capriacum” noemden.

Hippoliet-Jan van Peene, arts; Vlaams toneelschrijver; regisseur; enz., werd in Kaprijke geboren op 1 januari 1811. Hij was de dichter van o.a. “De Vlaamsche Leeuw”, in 1847 getoonzet door …. die een neef was van ….. Van Peene († 1864) en Miry waren ook de oprichters van de eerste Vlaamse schouwburg in ons land, nl. de “Minard” in Gent, waar o.a. Romain Deconinck vele jaren op de planken stond en (verdiend !) enorm sukses oogstte.

Vermits Kaprijke sinds 1240 stadsrechten had bezat het ook een stadhuis, dat door de Kaprijkenaren nog steeds zo genoemd wordt en op dit – sinds 28 december 1936 beschermde – bouwwerk in Vlaamse renaissance mag men in Kaprijke best trots zijn. Het werd in 1663 gebouwd, brandde … Het is een prachtig voorbeeld van onze 17de-eeuwse bouwkunst en een echt pareltje in zijn soort !

Reeds in 1296 is er sprake van Willem van Caprike, maar het is niet zeker of hij ook heer van die plaats was. Kaprijke behoorde tot de zgn. “Smalle Steden” van het “Brugsche Vrije”, de grootste kasselrij van Vlaanderen, die onder Filips de Stoute …….

De “Stad, Vrijdom en Heerlijkheid” Kaprijke was vroeger een allodiaal goed dat …. en afstonden aan Elisabeth, natuurlijke dochter van Lodewijk van Nevers en echtgenote van Simon de Mirabelle, ridder; heer van Perwijs, Beveren; enz.

…

Op 22 september 1751 werd het Hof ter Kruisen verkocht aan Anne- Marie Mahuys y Principe (naar de naam van haar moeder), weduwe van Etienne Maelcamp en dochter van Guillaume Mahuys en van Anne- Joseph Principe. Etienne Maelcamp (Gent 8 maart 1667 – aldaar 24 augustus 1728), tweede van drie kinderen van François Maelcamp (1628-1676) en van Jeanne de la Derrière, bekwam – op 14 juli 1736, met terugwerkende kracht tot 1 juli 1720 – postume adelsbevestiging (indien nodig adelsverheffing), voor zichzelf en voor de kinderen die hij bij zijn weduwe Anne-Marie Mahuys y Principe had.

In het huwelijk Maelcamp-Mahuys y Principe, dat in Sevilla, Spanje, werd voltrokken, zagen drie kinderen ….

Lees verder in “deel 11 Van Kasteel naar Kasteel“ door Paul Arren.